شقاق‌ مقعد عبارت‌ است‌ از پارگي‌ يا شكاف‌ در ناحيه‌ مقعد. شقاق مقعد در تمام‌ سنين‌ و حتي‌ در شيرخواران‌ نيز رخ‌ مي‌دهد. شقاق معمولا بدنبال يبوست و دفع يك مدفوع قطور و سفت و گاهي بدنبال اسهال شديد رخ مي دهد .

از آنجا كه كم آبي و كم نوشي نقش مهمي در ايجاد يبوست دارد و سالمندان نيز معمولا در معرض كم آبي و كم نوشي هستند شقاق در سالمندان نيز شايع است.بندرت دخول از راه مقعد و يا بيماري كرون نيز باعث شقاق مي شود . شقاق با معاينه باليني توسط پزشك متخصص شقاق مقعد و مشاهده مقعد تشخيص داده مي شود . بعد از بهبود از مرحله دردناك شديد ديدن روده بزرگ با كولونوسكوپي خصوصا در افراد بالاي پنجاه سال و درمواردي كه خونريزي داشته اند توصيه مي شود.شقاق مقعد اگربيشتر از شش هفته طول بكشد فرم مزمن ناميده مي شود . شقاق مقعد باعث اسپاسم عضله اسفنكترمقعد مي شود درمان شقاق با ليزر  كه علاوه برايجاد درد هنگام دفع كردن به علت تماس با مدفوع ، باعث كندي بهبود شقاق مقعد نيز مي شود .علائم شقاق مقعدشقاق مقعد ممكن است با درد ، خونريزي و احساس سوزش بعد از دفع مدفوع باشد . درد ممكن است چند دقيقه تاچند ساعت طول كشيده و علايم بعد از هر بار دفع تكرار شوند . در موارد مزمن خونريزي كم بوده يا متوقف مي شود ولي درد ادامه دارد . ممكن است خارش يا سوزش مقعد نيز وجود داشته باشد. يك چهارم افراد درطول زندگي شقاق ايجاد مي شود.افراد مبتلا به شقاق مقعد معمولا” با درد هنگام اجابت مزاج مراجعه مي كنند و گاهي نيز از خروج چند  درمان شقاق با ليزر  قطره خون همزمان با اجابت مزاج شاكي هستند . بعضي از بيماران از درد شديدي كه چند ساعت پس ازاجابت مزاج تداوم دارد شاكي هستند . ديگر علائم درمان شقاق با ليزر  مقعد عبارتند از: درد به هنگام نشستن بر روي يك جسم سخت - وجود رگه هايي از خون روي كاغذ توالت و لباس زير يا پوشك بچه- خارش اطراف مقعد- برخي از افراد نيز به دليل درد ممكن است از اجابت مزاج خودداري كنند.شقاق يا همان زخم مقعد دو نوع حاد و مزمن دارد . در نوع حاد ، زخم سطحي است و با درمان دارويي بهبود حاصل مي شود . افراد مبتلا به انواع مزمن سابقه چندين مرتبه درد هاي مشابه دارند و زخم آنها عمقي است و با برجستگي در مجاور مقعد همراه است. درمان اين گروه افراد مشكل تر است و به جراحي نياز پيدا مي كنند . درمان شقاق با ليزر براي شقاق مقعد• براي درد خفيف، از داروهايي مثل استامينوفن يا بي‌حس‌كننده‌هاي موضعي استفاده كنيد.• ماليدن پماد زينك اكسيد يا وازلين به ناحيه شايد باعث جلوگيري از احساس سوزش شود.• نرم‌كننده‌هاي مدفوع نيز ممكن است به جلوگيري از بروز درد به هنگام اجابت مزاج كمك كنند.• امكان دارد پماد ليدوكايين توصيه شود.

شقاق‌ مقعد عبارت‌ است‌ از پارگي‌ يا شكاف‌ در ناحيه‌ مقعد. اين‌ بيماري‌ در تمام‌ سنين‌ و حتي‌ در شيرخواران‌ نيز رخ‌ مي‌دهد.
علايم شايع شقاق مقعد(فيشر)
درد شديد به‌ هنگام‌  درمان شقاق عبور مدفوع‌ سخت‌ يا حجيم‌ كه امكان‌ دارد تا يك‌ ساعت‌ نيز طول‌ بكشد و درد دوباره‌ با اجابت‌ مزاج‌ بعدي‌ بر مي‌گردد.درد به‌ هنگام‌ نشستن‌ روي‌ يك‌ جسم‌ سخت‌.وجود رگه‌هايي‌ از خون‌ روي‌ كاغذ توالت‌، لباس‌ زير، يا پوشك‌ بچه‌ .خارش‌ اطراف‌ مقعد .كودكان‌ مبتلا ممكن‌ است‌ از اجابت‌ مزاج‌ امتناع كنند.درد مخرج و خونريزي علائم اصلي آن است.درد مهمترين عامل تشخيصي شقاق مي باشد اين درد در زمان دفع تشديد مي شود ونيز دوره اي مي باشد يعني دوره هاي پي در پي تسكين و عود دارد و درد در هر دوره شديد و طولاني تر مي شود تا اينكه دائمي شود. به دليل تشديد درد در زمان دفع بيمار حتي المقدور از دفع مدفوع امتناع مي كند و لذا يبوست تشديده شده و آن نيز سبب شديد تر شدن زخم شده و چرخه معيوب ايجاد مي شود.

علايم و نشانه هاي درمان شقاق مقعدشقاق‌ مقعد عبارت‌ است‌ از پارگي‌ يا شكاف‌ در ناحيه‌ مقعد. شقاق مقعد در تمام‌ سنين‌ و حتي‌ در شيرخواران‌ نيز رخ‌ مي‌دهد. شقاق معمولا بدنبال يبوست و دفع يك مدفوع قطور و سفت و گاهي بدنبال اسهال شديد رخ مي دهد . از آنجا كه كم آبي و كم نوشي نقش مهمي در ايجاد يبوست دارد و سالمندان نيز معمولا در معرض كم آبي و كم نوشي هستند شقاق در سالمندان نيز شايع است.بندرت دخول از راه مقعد و يا بيماري كرون نيز باعث شقاق مي شود . شقاق با معاينه باليني توسط پزشك متخصص شقاق مقعد و مشاهده مقعد تشخيص داده مي شود . بعد از بهبود از مرحله دردناك شديد ديدن روده بزرگ با كولونوسكوپي خصوصا در افراد بالاي پنجاه سال و درمواردي كه خونريزي داشته اند توصيه مي شود.شقاق مقعد اگربيشتر از شش هفته طول بكشد فرم مزمن ناميده مي شود . شقاق مقعد باعث اسپاسم عضله اسفنكترمقعد مي شود كه علاوه برايجاد درد هنگام دفع كردن به علت تماس با مدفوع ، باعث كندي بهبود شقاق مقعد نيز مي شود .علائم شقاق مقعدشقاق مقعد ممكن است با درد ، خونريزي و احساس سوزش بعد از دفع مدفوع باشد . درد ممكن است چند دقيقه تاچند ساعت طول كشيده و علايم بعد از هر بار دفع تكرار شوند . در موارد مزمن خونريزي كم بوده يا متوقف مي شود ولي درد ادامه دارد . ممكن است خارش يا سوزش مقعد نيز وجود داشته باشد. يك چهارم افراد درطول زندگي شقاق ايجاد مي شود.افراد مبتلا به شقاق مقعد معمولا” با درد هنگام اجابت مزاج مراجعه مي كنند و گاهي نيز از خروج چند قطره خون همزمان با اجابت مزاج شاكي هستند . بعضي از بيماران از درد شديدي كه چند ساعت پس ازاجابت مزاج تداوم دارد شاكي هستند . ديگر علائم شقاق مقعد عبارتند از: درد به هنگام نشستن بر روي يك جسم سخت - وجود رگه هايي از خون روي كاغذ توالت و لباس زير يا پوشك بچه- خارش اطراف مقعد- برخي از افراد نيز به دليل درد ممكن است از اجابت مزاج خودداري كنند.شقاق يا همان زخم مقعد دو نوع حاد و مزمن دارد . در نوع حاد ، زخم سطحي است و با درمان دارويي بهبود حاصل مي شود . افراد مبتلا به انواع مزمن سابقه چندين مرتبه درد هاي مشابه دارند و زخم آنها عمقي است و با برجستگي در مجاور مقعد همراه است. درمان اين گروه افراد مشكل تر است و به جراحي نياز پيدا مي كنند .درمان شقاق  مقعد• براي درد خفيف، از داروهايي مثل استامينوفن يا بي‌حس‌كننده‌هاي موضعي استفاده كنيد.• ماليدن پماد زينك اكسيد يا وازلين به ناحيه شايد باعث جلوگيري از احساس سوزش شود.• نرم‌كننده‌هاي مدفوع نيز ممكن است به جلوگيري از بروز درد به هنگام اجابت مزاج كمك كنند.• امكان دارد پماد ليدوكايين توصيه شود.

علت شقاق مقعد (فيشر)شقاق مقعد (فيشر) ترك و يا زخمي است كه در ناحيه ابتداي مقعد رخ مي دهد كه بسيار دردناك بوده و گاهاً با خونريزي مختصر موقع اجابت مزاج همراه است. علت شقاق مقعد (فيشر) متفاوت است وليكن در اكثر بيماران با تغيير اجابت مزاج از قبيل يبوست و يا اسهال شديد همراه است.

برخي علت شقاق مقعد (فيشر) را مشكلات كاهش خون رساني در قسمت پشتي مقعد مطرح كرده اند و بعضي از محققان افزايش فشار داخل كانال آنال (مقعدي) را از علل آن مي دانند.شايع ترين محل اين زخم در قسمت خلفي است و از نظر بروز فيشر در بين زنان و مردان هر دو به يك اندازه شايع است به خصوص در افراد بالغ جوان شايع تر مشاهده مي شود وليكن اين بيماري از نوزادان تا افراد مسن را گرفتار مي كند.عوامل موثر در بروز شقاق مقعد• شقاق مقعد به وسيله فشار و كشش زياد در ناحيه مقعد به وجود مي آيد. يك شقاق ممكن است زماني كه شما يبوست داريد يا سعي مي كنيد يك توده مدفوعي بزرگ و سفت را دفع كنيد، به وجود بيايد و يا گاهي بعد از اسهال هاي مكرر مي توان شاهد به وجود آمدن درمان شقاق باشيم.

دريچه خارجي مقعد تحت كنترل ارادي شما است. ولي دريچه داخلي مقعد تحت كنترل شما نيست و اين عضله تحت فشار و كشش در همه اوقات باقي مي ماند.• شقاق ممكن است زماني به وجود آيد كه شما فشار زياد و طولاني مدتي را به مقعد جهت كنترل اجابت مزاج وارد مي كنيد. اين كار منجر به كاهش جريان خون مقعد و ايجاد پارگي مي شود.• ضربه نيز مي تواند شقاق ايجاد كند.

در حين تولد نوزاد ۱۱ درصد زنان شقاق مقعد پيدا مي كنند.• شقاق همچنين مي تواند به علت داخل كردن انگشت (مثلاً هنگام معاينه فيزيكي و يا تخليه مدفوع با انگشت) و يا داخل كردن جسم خارجي به وجود آيد.• در بعضي بيماران يك درمان شقاق مقعد ممكن است به وسيله التهاب روده ايجاد شود. بيماري هاي التهابي روده (ZISS) منجر به اسهال خوني، درد شكم، تب، كاهش وزن، شقاق، يا فيستول نزديك مقعد مي شود.درمان انواع فيشرفيشر به دو فرم حاد و مزمن ديده مي شود. شقاق حاد مقعد زماني است كه علايم طي يك ماه اخير شروع شده است و با درد شديد مقعد به خصوص در موقع اجابت مزاج شروع شده و زخم به صورت حاد است. درمان فرم حاد فيشر به صورت مراقبتي و سرپايي است. اكثراً با تغيير عادات غذايي و مصرف فيبر و سبزيجات و تنظيم عادات اجابت مزاج و استفاده از پمادهاي بي حس كننده درمان شقاق مي شود.فيشر مزمن وقتي است كه علائم شقاق مقعد طولاني شود و گاهاً علايم تكرار شود در اين حالت فيشر مزمن مي شود در اين حالت اكثراً يك زائده پوستي نيز در لبه مقعد ايجاد مي شود كه در اين صورت اكثراً نياز به درمان شقاق بيشتر از قبيل جراحي دارد.يك رژيم با فيبر كم نيز ممكن است نقشي در ايجاد اين بيماري بازي كند. ميوه ها و سبزيجات منبع اصلي فيبرهاي غذايي هستند.

فيشر يا شقاق ترك و يا زخمي است كه در ناحيه ابتداي مقعد رخ مي دهد كه بسيار دردناك بوده و گاهاً با خونريزي مختصر موقع اجابت مزاج همراه است. علل ايجاد اين زخم متفاوت است وليكن در اكثر بيماران با تغيير اجابت مزاج از قبيل يبوست و يا اسهال شديد همراه است.از نظر فيزيولوژيك مشكلات كاهش خون رساني در قسمت پشتي مقعد را مطرح كرده اند و بعضي از محققان افزايش فشار داخل كانال آنال (مقعدي) را از علل فيزيولوژيك آن مي دانند. شايع ترين محل اين زخم در قسمت خلفي است و از نظر بروز فيشر در بين زنان و مردان هر دو به يك اندازه شايع است به خصوص در افراد بالغ جوان شايع تر مشاهده مي شود وليكن اين بيماري از نوزادان تا افراد مسن را گرفتار مي كند.
روش درمان انواع فيشر (شقاق مقعد)
فيشر به دو فرم حاد و مزمن ديده مي شود. فيشر حاد زماني است كه علايم طي يك ماه اخير شروع شده است و با درد شديد مقعد به خصوص در موقع اجابت مزاج شروع شده و زخم به صورت حاد است. درمان فرم حاد فيشر به صورت مراقبتي و سرپايي است. اكثراً با تغيير عادات غذايي و مصرف فيبر و سبزيجات و تنظيم عادات اجابت مزاج و استفاده از پمادهاي بي حس كننده درمان مي شود.فيشر مزمن وقتي است كه علايم فيشر طولاني شود و گاهاً علايم تكرار شود در اين حالت فيشر مزمن مي شود در اين حالت اكثراً يك زائده پوستي نيز در لبه مقعد ايجاد مي شود كه در اين صورت اكثراً نياز به درمان شقاق با ليزر  هاي بيشتر از قبيل جراحي دارد.

فرق شقاق مقعد و بواسيرفيشر و هموروئيد (بواسير) دو بيماري متفاوت در ناحيه مقعد هستند كه دانستن اختلاف آنها از نظر علايم و تظاهرات و نحوه درمان برخلاف شباهت هاي فراوان اين دو بيماري ضروري است.فيشر يا  درمان شقاق با ليزر  ، ترك و يا زخمي است كه در ناحيه ابتداي مقعد رخ مي دهد كه بسيار دردناك بوده و گاهاً با خونريزي مختصر موقع اجابت مزاج همراه است. ( خون در مدفوع ) علل ايجاد اين زخم متفاوت است وليكن در اكثر بيماران با تغيير اجابت مزاج از قبيل يبوست و يا اسهال شديد همراه است.هموروئيد يا بواسير يكي از علل شايع خونريزي هاي روده بزرگ است. هموروئيدها اعضاي طبيعي قسمت انتهايي روده بزرگ هستند كه به دلايل متفاوت دچار عارضه هموروئيد مي شود و اصولاً در بروز هموروئيد زمينه هاي ارثي و خانوادگي، بيماري هاي غددي، علل زمينه اي، تغذيه، شغل، آب و هوا، مسائل رواني، سن، دارو، عفونت، حاملگي، سرفه زياد، زورزدن، استفراغ، و يبوست مؤثر هستند.درمان مشترك شقاق مقعد و بواسيريك رژيم پر فيبر مهمترين راه درمان شقاق مقعد و بواسير است.خوراكي هاي پرفيبر شامل:سبزي؛ميوه تازه؛حبوبات؛نان؛برنج قهوه اي؛اجيل؛دانه ها؛عدس و اجتناب از خوراكي هايي كه موجب يبوست ميشود شامل پنير؛بستني؛كيك ؛برنج سفيد و غذاهاي پردازش شده.بيمار بايد اب و اب ميوه فراوان بنوشد و از نوشيدني هاي كافئينه و چاي اجتناب كند زيرا انها ادرار اور بوده اب بدن را دفع كرده و موجب يبوست ميشوند.براي درمان شقاق با ليزر  مقعد و بواسير ابتدا بايد به درمان يبوست بپردازيم براي درمان يبوست نيز در مرحله‌ي اول استفاده از رژيم‌هاي غذايي حاوي فيبر مانند سبزي‌جات؛ ميوه‌ها و خوردن مايعات به خصوص آب به مقدار كافي و داشتن فعاليت فيزيكي بسيار مهم است. چنان چه با رعايت موارد قيد شده يبوست ادامه داشته باشد، به سراغ درمان‌هاي دارويي مي‌رويم و لازم است درمان دارويي نيز ابتدا از داروهاي كم‌ضرر و بي‌ضرر مانند فيبرهاي مكمل غذايي (مانند پودر پسيليوم) شروع شود و در مرحله‌ي بعدي از داروهاي ملين و كم ضرر استفاده مي‌شود (مانند شربت منيزيم و لا كتولوز). در مرحله آخر از داروهاي محرك كه باعث تحريك روده مي‌شوند و مصرف طولاني مدت آن‌ها مضر مي‌باشد، استفاده مي‌كنيم.  درمان شقاق با ليزر   البته مصرف داروهاي محرك حتماً بايد در يك دوره ي كوتاه مدت گيرد.درمان دارويي نيز ابتدا از داروهاي كم ضرر و بي‌ضرر مانند فيبرهاي مكمل غذايي (مانند پودر پسيليوم) شروع شود و در مرحله‌ي بعدي از داروهاي ملين و كم ضرر استفاده مي‌شود (مانند شربت منيزيم و لا كتولوز).

علت هاي مشخصي براي يبوست بيان نشده است ولي نشانه هايي غالبا پس از فشار آمدن به مقعد، ناشي از مدفوع سفت و حجيم نمايان مي‌شوند. ولي دليل عمده يبوست مزاج مي باشد. به اين صورت كه رد شدن مدفوع سفت و خشك شده، در موقعيت هاي دفع مدفوع و دراز شدن فاصله دفع مدفوع مي باشد.
علت هاي يبوستدراز شدن فاصله ميان دفع مدفوع ها به علت هاي مختلف (نظير مسافرت طولاني، بيماري به خاطر بستري شدن دراز مدت در بستر و...)استفاده بيش از اندازه از غذاهايي كه ايجاد يبوست مي كنند.نبود تحرك كافي.استفاده نكردن از ميوه جات، سبزيجات، مايعاتيبوست مي تواند حاد يا مزمن باشد. يبوست حاد هنگامي مي باشد كه شخص براي نخستين بار مبتلا شده و بعد از برطرف شدن آن ديگر يبوست تكرار نمي شود. يبوست مزمن هنگامي مي باشد كه شخص به صورت مكرر و غالبا به مدت طولاني و بيش از سه روز دفع مدفوع با زور زدن هاي دراز مدت توام مي باشد.

كاهش درد شقاق مقعد
علائم درمان‌ شقاق مقعدي ( آنال فيشرز ) به وجود آمدن درد و ناراحتي خاص در ناحيه مقعد است كه پس از خروج مدفوع آغاز ميگردد. براي‌ رد ساير علل‌ خونريزي‌ مقعدي‌ يا خونريزي‌ از راست‌ روده‌، مقعد و راست‌ روده‌ با وسايل‌ مخصوص‌ (آنوسكپ‌، سيگموييدوسكپ‌) بررسي‌ مي‌شوند.روش هاي درمان خانگي شقاق مقعدپس‌ از اجابت‌ مزاج‌، بايد مقعد به‌ آرامي‌ با صابون‌ شسته‌ شود. براي‌ برطرف‌ كردن‌ اسپاسم‌ عضلاني‌ و درد در اطراف‌ مقعد، بايد حوله‌ گرم‌ روي‌ محل‌ گذاشته‌ شود. نشستن‌ در لگن‌ حاوي‌ آب‌ گرم‌ نيز درد را تخفيف‌ مي‌دهد. ارتفاع‌ آب‌ در لگن‌ بايد حدود ۲۰ سانتيمتر باشد. روزانه‌ ۳-۲ بار و هر بار براي‌ ۲۰-۱۰ دقيقه‌ از اين‌ روش‌ استفاده‌ مي‌شود. اگر درمان‌ شقاق هاي‌ فوق‌ مؤثر نبود، امكان‌ دارد نياز به‌ جراحي‌ شقاق باشد. در جراحي‌ شقاق مقعد، يا زخم‌ به‌ طور كلي‌ برداشته‌ مي‌شود، يا اينكه‌ در عضلاتي‌ كه‌ با انقباض‌ خود باعث‌ عدم‌ بهبود زخم‌ مي‌شوند تغييراتي‌ داده‌ مي‌شود.براي‌ كاهش درد درمان‌ شقاق  مقعد، از داروهايي‌ مثل‌ استامينوفن‌ يا بي‌حس‌كننده‌هاي‌ ماليدني‌ استفاده‌ كنيد. ماليدن‌ پماد زينك‌ اكسيد يا وازلين‌ به‌ ناحيه‌ شايد باعث‌ جلوگيري‌ از احساس‌ سوزش‌ شود. نرم‌كننده‌هاي‌ مدفوع‌ نيز ممكن‌ است‌ به‌ جلوگيري‌ از بروز درد به‌ هنگام‌ اجابت‌ مزاج‌ كمك‌ كنند. امكان‌ دارد پماد ليدوكايين‌ توصيه‌ شود.هيچ‌ محدوديتي‌ براي‌ فعاليت كردن در بيماران شقاق مقعد وجود ندارد. فعاليت‌ بدني‌ خود احتمال‌ يبوست را كاهش‌ مي‌دهد.از نظر رژيم غذايي ترجيحاً بايد غذاي‌ پرفيبر و مايعات‌ به‌ مقدار فراوان‌ در رژيم‌ گنجانده‌ شود تا از يبوست‌ جلوگيري‌ شود.اگر شما يا فرزندتان‌ علايم‌ شقاق‌ مقعدي‌ را داريد، به‌ خصوص‌ دردي‌ كه‌ علي‌رغم‌درمان‌ شقاق  مقعد، ادامه‌ مي‌يابد.كليه اطلاعات فوق صرفا جنبه اطلاع رساني براي كاهش درد شقاق مقعد داشته و هيچ گونه دارو و يا درمان خاصي تجويز نمي شود.قبل از مصرف خودسرانه دارو با پزشك خود مشورت كنيد.فيشرهاي اوليه يا فيشرهاي حاد در ظاهر يك شقاق ( زخم و يا شكاف ) ساده هستند كه در قسمت آندرم يعني قسمت پوشش سلولي مقعد به وجود مي آيند، در حالي كه تعريف و شناخت شقاق هاي ( فيشرها ) مزمن بيشتر بر اساس ورمها ( ادما ) و تصلب بافتهايي ( فيبروسيز ) است كه بعد از گذشت بيش از ۸ الي ۱۲ هفته در بيمار مشخص و پديدار ميشوند.

فيستول مقعدي، كه تا حدودي در پي آبسه مقعدي به وجود مي آيد، تونل كوچكي است كه غده مقعد را در محل به وجود آمدن آبسه به پوست قسمت باسن، در محلي بيرون از مقعد وصل مي نمايد.در همه جاي روده بزرگ و به خصوص  در نزديكي محل خارج شدن مدفوع (مقعد)، غده هايي هستند كه نظير غده هاي عرق، عهده دار ترشح ماده اي مي باشند كه با توجه به نوع مواد ترشح شده وظيفه اش را در حفظ سلامت كلي بدن انجام مي دهد. دهانه ي اين غده ها به درون روده منتهي مي گردند و مواد ترشح شده آنها به درون روده بزرگ خالي مي شوند.

اگر دهانه غده هايي كه در نزديكي مقعد مي باشند مسدود گردد، غده گرفتار عفونت شده و رفته رفته دچار تورم شده و چركين مي شود. اين وضعيت منجر به آبسه شدن در نزديكي مقعد مي شود. بعد از به وجود آمدن ترشح در آبسه، احتمال دارد تونلي با اتصال غده مقعد به پوست در محل آبسه، نيز به وجود آيد. در صورت اتفاق افتادن آن، وجود مواد ترشح شده از روزنه گشوده شده بيروني امكان دارد نشانگر بودن اين تونل باشد. درمان شقاق با ليزر اگر منفذ گشوده شده بيروني درمان شود، آبسه امكان دارد دوباره برگردد.
شقاق
نشانه هاي فيستول مقعديبيمار به خاطر ترشح چركي پي در پي از دهانه بيروني فيستول به پزشك رجوع مي كند و به اين خاطر كه مواد ترشح شده فيستول به صورت پي در پي خالي مي گردند، درد نمي تواند فاكتور اصلي به منظور مراجعه بيماران به پزشك باشد اما حس سوزش يا خارش به خاطر مواد ترشح شده فاكتور رجوع بيماران به پزشك مي تواند باشد.در بررسي اين بيماران معمولا دهانه بيروني فيستول مقعدي قابل ديدن است و وقتي با انگشت لمس مي كنيد مي توانيد مسير فيستول را كه به شكل يك مجراي محكم شده (tract) است احساس كنيد. دهانه دروني هم در صورتي كه نزديك آنوس باشد قابل لمس مي باشد و به وسيله ركتوسكوپي مي توان آن را ديد.
درمان فيستول مقعدي درمان شقاق با ليزر مقعدي تنها با شيوه جراحي ممكن است، يك جراحي كوچك براي برداشتن فيستول مقعدي. غالبا اين عمل با بي حسي موضعي صورت مي گيرد (البته در مواقعي بيهوشي عمومي نياز است.)با توجه به عمق درگيري، شيوه هاي عمل جراحي برداشتن فيستول مقعدي متفاوتي به كار گرفته مي شود. بنابراين عمل جراحي، بيمار غالبا عصر همان روز يا روز بعد از بيمارستان ترحيص شده و به زندگي عادي اش برمي گردد. درمان شقاق با ليزر مواطبت از محل عمل شده، به طور نشستن در لگن آب گرم داراي چند قطره بتادين، سه الي چهار بار در هر روز و هر مرتبه به مدت بيست دقيقه مي باشد كه براي دو هفته بايد ادامه داشته باشد. اگر دردي هم باشد بايد از داروي مسكن كمك گرفت. بقيه مواطبت هاي درماني با توجه به نظر جراح، براي بيمار توضيح و بيان مي شود.در حال حاضر عمل جراحي درمان شقاق با ليزر  قابل صورت مي گيرد. در اين عمل بايست از ليزرهاي پرتوان كمك گرفت و همه مرحله هاي عمل جراحي نظير عمل جراحي باز مي باشد.

به پاره و خراشيده شدن و ترك و زخم ناحيه مقعد شقاق يا فيشر گفته مي شود. اين پاره شدن علت اصلي اسپاسم (انقباض) اسفنگتر دروني مقعد مي باشد و اسپاسم خود علت درد و بيشتر شدن عمق پاره شدن بر اثر پايين آمدن خونرساني به مقعد مي شود و زخمي شديدي را باعث مي گردد. رايج شدن اين بيماري از نوزادي تا پيري مشاهده مي گردد.
علتهاي  درمان شقاق (فيشر)اغلب يبوست و اسهال درازمدت و فشار آوردن بيش از اندازه در هنگام دفع مدفوع و زايمان و مضرف داراز مدت ملين ها را علت شقاق مي دانند.مواقعي فشار درون كانال مقعد به خاطر بالا رفتن كاركرد (تونيسيته) سيستم اسفنكتريك ( سيستم كنترل دفع مدفوع) تشديد مي شود و خوندهي به پوست و مخاط مقعد دچار اختلال مي گردد و باعث به وجود آمدن شقاق مي گردد.نارسايي هاي روحي و رواني هم باعث بالا رفتن تونوسيته سيستم اسفنكتريك مي شود و مواقعي باعث به وجود آمدن شقاق است.
علت هاي نامعلوم: در مواقعي براي به وجود آمدن درمان شقاق علت شناخته شده و روشني يافت نمي وشد.درد اصلي ترين فاكتور معلوم كردن شقاق است، اين درد در هنگام  دفع مدفوع دوچندان مي شود و دوره اي است به اين معني كه مداوم آرام مي شود و دوباره برمي گردد و درد در هر دوره زيادتر و درازمدت تر شده تا به مرحله هميشگي ميرسد.به خاطر زياد شدن درد در هنگام دفع مدفوع بيمار توانايي دفع را از دست مي دهد و پس يبوست زيادتر مي شود و زياد شدن يبوست باعث زياد شدن زخم مي گردد و دوري ناقص به وجود مي آورد. اگر از آغاز نخستين درد ۶-۳ هفته سپري شود آن را شقاق حاد و اگر اين مدت زيادتر شود آن را شقاق مزمن است و شقاق مزمن معمولا يك حاشيه شاخص در كناره هايش دارد.شقاق حاد غالبا با درمان طبي و داروي بهبود مي يابد اما شقاق مزمن معمولا محتاج جراحي (ليزري يا استاندارد) مي باشد.
بيماري هاي مربوط با شقاقدفع خون شفاف در هنگام دفع يا پس از آن از ساير نشانه هاي شقاق مي باشد. با دفع مدفوع سياهرنگ(melena) بايست علت هاي ديگري را دنبال كرد.ترشحات چرك آلود قادر مي تواند به خاطر عفونت ثانويه شقاق درمان شقاق به وجود بيايند.مواقعي در كناره هاي برآمده شقاق فيستول كوچكي باعث دفع ترشحات چرك آلود مي گردد. خارش مقعد مواقعي  به وجود مي ايد اما پديد آمدن آن براي تشخيص لازم نمي باشد. گاهي همورئيد (بواسير) با شقاق يكجا اتفاق مي افتد و پديد آمدن هر دوي آنها علت اصلي به منظور جراحي ( ليزري با استاندارد) حتي در شقاق حاد است. شقاق در اصل اش سرطان زا نمي باشد ولي مخصوصا در سن بيشتر از 40 بايست يكجا بودن آنها را خليل جدي گرفت.

معمولا يبوست منجر به درد در ناحيه هاي پاييني شكم مي شود، به خاطر داشته باشيد تا محل دقيق درد و زمان درد را به پزشك بازگو كنيد، اينكه علتهاي يبوست مزمن كدام هست و كدام چيزها منجر به آغاز درد مي شوند، كدام كارها درد را بيشتر مي كنند و كدام كارها باعث آرام شدن درد مي شوند. همينطور بايست همه نشانه هاي يبوست را به دكتر بگوييد، نشانه هايي نظير نفخ يا آروغ زدن.
- اكثرا كدام غذاها را مي خوريد؟ به ويژه اينكه آيا به اندازه كافي ميوه، سبزي و غلات كامل (سبوس دار) مي خوريد؟ نظير نان سنگك يا نان جو.- هر روز چه مقدار آب و مايعات مي نوشيد؟ آيا هر روز دست كم بين ۸ تا ۱۰ ليوان مايعات به ويژه آب مصرف مي كنيد؟- آيا دارو استفاده مي كنيد/ نظير آنتي هيستامين ها، مسكن ها يا داروهاي ضد فشار خون بالا؟ هر دارويي كه استفاده مي كنيد را به پزشك بگوييد، به ويژه آن داروهايي كه به علت گرفتن يك بيماري مزمن و با توصيه پزشك به طور منظم استفاده مي كنيد.- آيا به طور غير نرمال وزن شما بيشتر شده يا غير نرمال كم وزني داريد و لاغر شده ايد؟- عادت هاي هر ماهه شما چه اثري بر حالت دفع مدفوع تان دارد؟- آيا به تازگي جراحي بيرون آوردن رحم (هيستركتومي) داشته ايد؟
علت هاي يبوست مزمن درمان شقاق با ليزر پزشك متخصص گوارش به منظور بهبود يبوست قادر است درمان هاي گوناگوني را توصيه نمايد. به عنوان نمونه به منظور معلوم كردن يبوستي كه به علت آهسته شدن حركت هاي روده به وجود آمده تست ساده اي هست. ما به بيمارهاي خودمان نشانگرهايي را توصيه مي كنيم كه درواقع قرص هاي كوچكي مي باشند و ماده اي دارند كه مي توان با اشعه ايكس آنها را ديد و ردگيري نمود. آن ها اين قرص ها را يك مرتبه، بعد از دفع مدفوع مي بلعند، بعد از گذشت ۵ روز عكس برداري بوسيله اشعه ايكس انجام مي شود تا محل رفتن اين نشانگرها را دنبال كنند. اگر دستگاه گوارش نرمال كار كند، نشانگرها در بدن پيدا نمي شوند. در عوض اگر بسياري از آن ها در روده بزرگ پخش شده باشند؛ به اين معني است كه بيمار گرفتار يبوست به خاطر آهسته شدن حركت هاي روده مي باشد.هنگامي كه مشخص شد كه يبوست مزمن به علت آهسته شدن حركتهاي روده بوده، غالبا براي بيمار داروي مسهل حجم دهنده مدفوع نظير پسيليوم توصيه مي شود. اين گونه از داروهاي مسهل نظير اسفنج هاي كوچكي عمل مي كنند و آب را در خودشان جذب مي كنند و منجر به حجيم شدن مدفوع مي گردند. دفع مدفوع هاي كوچك خيلي دشوارتر مي باشد به اين خاطر كه به مقدار كافي به ديواره هاي ركتوم (ناحيه پاياني روده بزرگ) فشار نمي آورند تا عبور مدفوع و دفع آن آسانتر گردد. مسهل هاي حجم دهنده با بيشتر كردن حجم مدفوع به عضله ها ياري مي كنند تا كارشان را آسانتر انجام دهند. معمولا بايست به منظور معلوم كردن يبوستي كه بر اثر ناسازگاي عضله هاي لگن و مقعد ايجاد مي شود، تست هاي ويژه اي به منظور ارزيابي نحوه كاركرد عضله هاي لگن و مقعد انجام شود كه به آن anal/rectal motility  گفته مي شود. يك گونه از اين آزمايش ها، دِفِكوگرافي (defecography) مي باشد كه ماده ي باريُم داخل ركتوم تزريق مي گردد تا پزشك نحوه تخليه آن را ارزيابي نمايد. ممكن است به منظور انجام اين نوع آزمايش ها پروبي درون ركتوم فرو كنند تا معلوم نمايند كه آيا فعاليت عضله هاي بالايي ركتوم كه خارج شدن مدفوع را كنترل مي كنند با عضله هاي پاييني ركتوم سازگارند يا نه.اگر شما اين گونه يبوست را داريد، درمان شقاق با ليزر  غالبا پزشك تان سفارش مي كند كه تمرينهاي نرمشي ويژه اي انجام دهيد كه منجر به قبض و بسط شدن غضله هاي كف لگن تان مي شود. اين عمل غالبا با كمك شيوه اي به اسم بيوفيدبك صورت مي پذيرد. اين شيوه شما را از فعاليت هاي بدنتان كه غالبا خود به خود اجام مي شوند مطلع مي نمايد؛ فعاليت هايي نظير ضربان قلب و انقباض عضله ها. اين شيوه دردي ندارد و معمولا بسيار راهگشا مي باشد. براي انجام بيوفيدبك، پزشك حس گرهايي را به پوست تان متصل مي نمايد و با بهره گيري از رايانه تغييرات عضله ها، موجهاي مغزي يا قلبي را معلوم مي كند.
درمان يبوست به شيوه بيوفيدبك
شيوه بيوفيدبك يكي از شيوه هاي مي باشد كه با استفاده از آن قادريد از ذهن تان به منظور  ياري رساندن به بدنتان كمك بگيريد. يك قاعده ساده در مورد گوارش هست كه شامل آن چيزي است كه داخل بدنتان مي گردد كه بايست بيرون آورده شود (دست كم قسمتي از آن). هنگامي كه در مدت پروسه گوارش پروتئين ها، ويتامين ها، مواد معدني، چربي ها، كربوهيدرات ها، و ساير مادهاي مغذي و مفيد كه براي بدنتان مناسب درمان شقاق با ليزر  هستند استفاده مي كنيد از غذاها استخراج مي گردند، بايست ماده هاي اضافي و مانده از بدن خارج گردند. اين اضافات بايست از طريق حركت هاي روده و بوسيله روده بزرگ و مقعد از بدن دفع شوند. احتمال دارد برخي از علت هاي يبوست مزمن از  كنترل شما خارج شده باشند، اما قطعا اين نيرو را داريد كه با تغيير غذاهايي كه تناول مي كنيد و اندازه مايعاتي كه نوش مي كنيد، حالت خودتان را بهبود كنيد و از يبوست خلاص شويد يا دست كم شدت آن را پايين بياوريد.

به پاره و زخمي شدن كناره هاي مقعد درمان شقاق گفته مي شود. اين زخم به صورت خطي در طول مقعد ظاهر مي گردد و به اين خاطر كه اين قسمت مقعد دريافت كننده هاي حسي بسياري را داراست يك حالت فوق العاده دردآوري را موجب مي گردد. كه نشانه هايي نظير يبوست - زايمان دفع مدفوع بزرگ و محكم و يا اسهال دراز مدت و نظاير آنها منجر به پديد آمدن شقاق يا فيشر مي گردد. به همين خاطر قسمتي از نشانه هاي آشگار شدن شقاق يا فيشر را در زير به صورت خلاصه مي آوريم تا موقع ظاهر شدن اين نشانه ها در اسرع وقت به پزشك متخصص مراجعه فرمائيد.


نشانه هاي بيماري شقاق يا فيشر1- دارا بودن درد در موقع دفع مدفوع
2-خون ريزي از ناحيه مقعد
3-خون ريزي موقع مدفوع ( خون در مدفوع )
4-سوزش و خارش قسمت مقعد
5-مشاهده رگه هاي خوني در روي مدفوع و يا دستمال توالت
6-دارا بودن درد و يا اسپاسم تا مدتها پس از دفع مدفوع
 در اكثر مواقع درمان شقاق ممكن است با بيهوشي فرد و يا به صورت بي حسي چه به صورت موضعي و چه به صورت نخاعي صورت گيرد. بسته به ميزان حاد بودن شقاق، بهترين روش براي درمان آن اتخاذ خواهد شد. در زير با انواع روش هاي درمان بيماري شقاق آشنا مي شويم.
درمان شقاق
درمان شقاق با ليزريكي از جديدترين روش هاي درمان بيماري شقاق (فيشر) ليزر مي باشد. كار اين روش به اين صورت است كه با استفاده از ​اسفنكتر داخلي(عضلات مدور در انتهاي مقعد) قطع مي شود و زائده پوستي نيز جدا مي شود. به طور كلي اين روش بر ساير روش هاي درمان بيماري شقاق برتري دارد. از جمله مزاياي درمان شقاق با ليزر نسبت به ساير روش ها مي توان به موارد زير اشاره كرد:
عدم نياز به بيهوشيكاهش درد بلافاصله پس از درمانجلوگيري از بروز عفونتدرمان ساير بيماريهاي مقعد به طور همزمانسرپايي بودن و سرعت در انجام عملنداشتن خون ريزي بخيه و پانسمانعدم وجود دردنداشتن دوران نقاهتعدم بازگشت بيماري و تضميني بودن آننداشتن عوارضي چون بي اختياري و ...
درمان شقاق با روش اسفنكتروتومي جانبي-داخلياين روش يكي از مؤثرترين روش هاي درمان بيماري شقاق مي باشد. 90% از بيماراني كه با اين روش عمل مي شوند، سلامت خود را باز مي يابند و پس از دو روز مي توانند به زندگي عادي خود بازگردند.
درصد پاييني از افراد پس از درمان با اين روش مجدداً به پزشك مراجعه مي كنند و بيماري آنها پس از مدت كوتاهي عود مي كند. در اين صورت بيمار را بايد از جنبه هاي ديگري چون سرطان ناحيه مقعد و بيماري كرون نيز بررسي نمود.
در اين روش قسمت سطحي اسفنكتر مقعد را با تيغ جراحي برش مي زنند. با وجود تاثيرگذاري بالاي اين روش در درمان بيماري شقاق، بايد به اين نكته نيز اشاره كرد كه در صورت عدم تواناي پزشك اين روش داراي عوارض غيرقابل بازگشتي مي باشد. از جمله اين عوارض مي توان به عدم كنترل در خروج گاز و نشت مواد مدفوعي اشاره كرد و چون اسفنكتر داخلي مسئول كنترل مدفوع در زمان استراحت فرد است، هرنوع آسيب به اين بخش سبب ايجاد بي اختياري مي گردد. اين بي اختياري براي بيمار بسيار آزار دهنده است.درمان شقاق به وسيله بوتاكسهنگامي كه بيمار به شقاق مبتلا است، عضلات مقعد او دچار اسپاسم و گرفتگي مي شود. يكي از روش هاي درمان شقاقهنگامي كه اين بيماري در ابتداي مراحل خود مي باشد، تزريق بوتاكس است.
بوتاكس نوعي سم به نام بوتولينوم مي باشد كه باعث فلج شدن موقتي عضلات يك ناحيه خاص از بدن بين 3 تا 6 ماه ميگردد. با اين روش كه به صورت سرپايي انجام مي شود، بوتاكس را به عضلات مقعد بيمار تزريق مي كنند و عضلات مقعد اصطلاحا بي حس يا فلج مي شود و در نتيجه آن اسپاسم، فشار و تنگي مقعد برطرف مي شود و با گذشت زمان فرد هنگام دفع مزاج درد را حس نمي كند و فشاري بر انتهاي روده نيز بوجود نمي آيد و به مرور زمان زخم ايجاد شده نيز درمان ميگردد.
همانطور كه اشاره شد تاثير بوتاكس بين 3 تا 6 ماه مي باشد و درصورتيكه فرد بصورت دائم مشكل تنگي و اسپاسم عضلات مقعد را داشته باشد ممكن است بعد از بين رفتن تاثير بوتاكس مجدد علائم اين بيماري را مشاهده كند كه در اين صورت مي بايست با پزشك خود جهت درمان دائم بيماري مشورت كند.

به زخم ناحيه مقعد شقاق گفته مي شود. شقاق حاد هنگامي اتفاق مي افتد كه عضله هاي مقعدي گرفتار اسپاسم گشته و ​نشانه هايي چون: مدفوع محكم و حجيم- اسهال هاي دراز مدت منجر به زخم شقاق مي ​گردند كه با سوزش و خارش و درد شديد موقع دفع مدفوع با رگه هاي خوني بر روي مدفوع ( خون در مدفوع ) و دستمال توالت همراه است.
علايم بيماري شقاق يا فيشر حاد
شقاق حاداگر از آغاز اين نشانه ها شش هفته گذشته باشد به آن شقاق حاد گفته مي شود. كه در خيلي از مواقع با درمان دارويي –درمان يبوست با ر‍‍ژيم پر فيبر و در مواقعي با ملين ها و در برخي مواقع اشخاص بيمار ميتلا به اسهال مزمن جلوگيري از اسهال و گرم نگه داشتن عضله هاي قسمت مقعد با هر روز 3 مرتبه به مدت زمان  15 دقيقه در لگن اب گرم نشستن قابل درمان است.
شقاق مزمنهمانگونه كه درمان شقاق با ليزر حاد گفته شد به زخم قسمت مقعد شقاق گفته مي شود اگر از آغاز بيماري هشت هفته سپري شود و درمان دارويي جلوي پيشروي بيماري را نگيرد شما به شقاق مزمن مبتلا هستيد.
علايم بيماري شقاق يا فيشر مزمن
شقاق مزمن همان اسپاسم عضله هاي مقعدي (اسفنكتر) است كه جلوي خون رساني به زخم قسمت مقعد مي شود كه باعث درمان درمان شقاق با ليزر نشدن و جوش خوردگي لبه هاي زخم با يكديگر شده و در مواقعي يك زائده گوشتي به اسم زائده نگهبان در ابتداي آن پديدار مي شود. در اين حالت احتياج به درمان شقاق با ليزر است كه مي توان در مطب پزشك به حالت سرپايي با بي حسي موضعي عمل شود و ديگر بيمار پس از عمل، دردي از ناحيه شقاق احساس نخواهد كرد.